Bu gün Yazıçılar Birliyində (AYB) yazıçı- publisist  Günel Anarqızının «Qarabağ hekayələri» audio-kitabının təqdimatı keçirilib.

Axşam.az-ın məlumatına görə, tədbiri giriş sözü ilə açan AYB-nin katibi Rəşad Məcid kitabla bağlı düşüncələrini tədbir iştirakçıları ilə bölüşüb:

«Günel Anarqızının ilk kitabı 2004-cü ildə çap olunub. Onda Anar müəllim Günelin yaradıcılığa başlaması ilə bağlı həm qürur hissi keçirdiyini, həm də məsuliyyət hiss elədiyini demişdi. Qarabağla bağlı hekayələrinə öz fikrini bildirən Anar müəllim həm də uzun illər yayı Şuşada keçirdiklərini qeyd eləmişdi. Günelin hekayələrindəki Şuşa haqqındakı ayrıntı və təfərrüatların məhz həmin illərdə yarandığını söyləmişdi. Anar müəllimin Şuşaya münasibəti yəqin ki, diqqətili oxucularımızın yadındadır. Düşünürəm ki, bu hekayələrdə əksini tapan Qarabağ məhəbbəti təsadüfi deyil. Bu, sadəcə, bizim hamımızın hiss etdiyi işğal olunmuş torpaqlarımızın ağrısından doğan ağrılar deyil təkcə, həm də Şuşayla bağlı genetik yaddaşın məhsuludur. Bu genetik yaddaşın dediyim kimi birinicisi Anar müəllimin yazılarıdır, eyni zamanda Şuşada keçən illərin yazıya köçən məqamlarıdır. Anar müəllimin 1981-ci ildə Şuşada keçirdiyi dövrdə, eləcə də 80-ci illərin ikinci yarısında məlum hadisələr başlayan ərəfədə Qarabağ, Şuşaya səfərlə bağlı təsirli yazıları var. Sonuncu yazı Şuşaya, onun insanlarına, təbiətinə həsr olunmuşdu. Mən tez-tez o yazıdan sitat gətirirəm. Orada Anar müəllim qeyd edib:

« Özüm də bilmirəm Şuşanı niyə bu qədər çox sevirəm? Burada doğulmamışam, burada böyüməmişəm. Əslim-nəslim bu şəhərdən deyil, qohum-əqrəbam bu şəhərdə yaşamır. Düzdür, vətənin hər qarışı doğmadır, amma əlimdə ixtiyar olsaydı ömrümü bu şəhərdə keçirərdim, öləndə də vəsiyyət edərdim ki, məni bu şəhərdə basdırsınlar». Şuşa ilə bağlı bu nisgilli yazıların əhval-ruhiyyəsi də Günelin hekayələrinə hopub, amma bu yaddaş Anar müəllimin yazısından daha dərindir. 1950-ci ildə Rsul Rza «Arzular dəftərindən» silsiləsində Şuşaya həsr olunmuş bir məqalə yazmışdı. Orada təxminən 30 il sonranın Şuşası haqqında xəyali fikirlər ifadə olunmuşdu. Yazıda deylirdi:

«Bizim kiçik təyyarəmiz Şuşada, Cıdır düzündə yerə endi.  Şuşada «Natəvan» istirahət evinə getdik. Orada Üzeyir Hacıbəyov adına konservatoriya vardı. Şuşada Azərbaycanın istehsal elədiyi  maşınların içərisində oturub radio-qəzeti dinləyirdim».

Bu yazını təkrar oxuyanda audio-kitabla bağlı məqam yenidən yadıma düşdü. İndiyədək Anarın radioda pyesləri səslənib. Bütün bu genetik yaddaşı,  bu ənənələri Günel müasir dövrün tələblərini, istəklərini nəzərə alaraq əsərlərində ortaya qoyub».     

Birliyin katibi kitabdakı hekayələri səsləndirənləri- Xalq artistləri  Şükufə Yusupovanı,  Fəxrəddin Manafovu, Yalçın Adıgözəlovu, əməkdar artist Mehriban Zəkini, teleaparıcılar Nərgiz Cəlilova və Emin Musəvini, kitabın musiqi müəllifləri əməkdar artist Emil Əfrasiyabı və pianoçu Nizami Əliyevi Azərbaycanın çox nüfuzlu, sanballı sənət adamları kimi səciyyələndirib:

«Əminəm ki, bu diskə qulaq asanlar, Şuşanı görməyənlər, Qarabağda olmayanlar da Qarabağı, Şuşanı xatırlayacaqlar. Çünki bu hekayələrin təhkiyəsində çox emosionallıq var. Bunu ifa edən insanlar da bizim üst səviyyəli sənətkarlarımızdır ki, bu ağrını, bu hissiyyatı özləri də keçiriblər, dinləyicilərə də təlqin və təqdim etməyi bacarıblar. Bu baxımdan kitabı mühüm hadisə hesab edərək onun müəllifini təbrik edirəm. Arzu edirəm ki, gələcəkdə bizim Şuşa haqqında yazılarımız, əsərlərimiz belə ağrılı, iztirablı, nisgili olmasın, 50-ci ildə Rəsul Rzanın arzularının Şuşası kimi təsvir edilsin».

Rəşad Məcid çıxışında audio-kitabın işıq üzü görməsinə yardım göstərən Standart Bankın rəhbərliyinə də minnətdarlığını ifadə edib:

«Bizim bankların ədəbiyyatımıza, mədəniyyətimizə qayğısını yüksək qiymətləndirirəm. Standart Banka da minnətdarlığımızı bildiririk ki, belə bir işi öz üzərinə götürüb dəyərli nəticəyə nail olub».

Aktyor Bəhram Bağırzadə çıxışında Günel Anarqızının valideynlərinə belə bir övlad, yaradıcı şəxsiyyət bəxş etdiklərinə görə minnətdarlığını bildirib və diskə Şuşada qulaq asmaq arzusunu dilə gətirib.

Xalq artsiti Fəxrəddin Manafov Xankəndində doğulduğunu deyərək çıxışında Qarabağda, Qarqar çayının sahilində keçirdiyi günlərdən danışıb, xatirələrini tədbir iştirakçıları ilə bölüşüb: «Sovetlər birliyi dağılanda bizim şansımız var idi ki, nəinki Qarabağa, hətta tarixi torpağımız İrəvana da adlaya bilərdik. Amma onda təəssüf ki, biz tamam başqa şeylər barəsində fikirləşirdik. Bir dəfə çəkilişlərin birində dedim ki, Qarabağı itirdiyimiz üçün danışmağa utanıram. Onda şair Ramiz Rövşən dedi ki, Qarabağı itirməmişik, Qarabağ yerindədir, özümüzü itirmişik. Mən arzu edərdim ki, biz bu diskə o torpaqlarda qulaq asa bilək».

Əməkdar artist Mehriban Zəki Günelin yaradıcılığının müasir yaşıdlarından fərqləndiyini deyib: «İndi ədəbiyyatımıza bir küçə mədəniyyətinin sirayət etdiyinin şahidi oluruq. Amma Günelin əsərlərində bəzi həmyaşıdlarından fərqli olaraq bir ziyalılıq, kübarlıq özünü göstərir. Burada zahirən parlaq üslublardan istifadə olunmasa da, dərin məna və mövzu baxımından dünya oxucusuna təqdim olunmağa layiq dəyərli əsərlər hesab edirəm. Ədəbiyyatçı olmasam da, bunu sənətçi kimi ruhumla hiss edirəm».

Nərgiz Cəlilova Qarabağın havasını udub suyunu içə bilməsək də bu kimi kitablarla müəyyən təsəlli tapmağın mümkünlüyünü söyləyib: «Qarabağlı olmasam da Günelin hekayəsini oxuyarkən tez-tez qəhər boğazıma tıxanıb danışmağa qoymurdu. Arzu edirəm ki, biz bu əsərləri Qarabağda dinləyə bilək».

Tədbirdə çıxış edən müəllifin anası professor Zemfira Səfərova Günelin uşaqlıq illərində Şuşada keçirdikləri günləri xatırlayıb. Müəllifin bu kitabla öz vətəndaşlıq mövqeyini ortaya qoyduğunu deyib və gələcəkdə belə əsərlərin Qarabağda işıq üzü görməsini, səslənməsini arzulayıb. 

AYB-nin sədri, Xalq yazıçısı Anar Günelin istedadlı yazıçı olmasını qeyd edərək gələcəkdə yaradıcılıq potensialından istifadə edərək daha yaxşı əsərlər yazacağına əminliyini ifadə edib:

« Günel Şuşada olanda 9 yaşı vardı. Diskə qulaq asarkən onun yaddaşı məni çox təəccübləndirdi. Fikirləşdim ki, 9 yaşında o bunları necə görüb, yadında saxlayıb və ifadə edib. Əsərlərinin audio-kitab şəklində çapına gəlincə, əlbəttə ki, Günel yeni texnologiyalar əsrinin yazıçısıdır, zamanın tələbləri  ilə ayaqlaşır. Günelin əsərlərini internetdə oxuyan ermənilər də tezcə kəskin cavab yazırlar. Bu da Qarabağ hekayələrinin rezonans doğurduğunu göstərir. Düşünürəm ki, Günelin bu uğurdan başı gicəllənməyəcək, o öz yaradıcılıq potensialını gələcəkdə də reallaşdıracaq»

«Azərnəşr»in direktoru Azər Mustafazadə, aparıcı Emin Musəvi, bəstəkar Nizami Əliyev Qarabağ mövzusunun Günel Anarqızının yazılarında təsirli, koloritli bir dillə qələmə alındığını vurğulayıb

«Kitabda hekayələr 2002-2006-cı illərdə qələmə alınıb. Bəziləri avtobioqrafik nüansları əks etdirir, bəziləri təxəyyülün məhsuludur. Bu kitab mənim Qarabağ nisgilimin ifadəsidir. Amma sonda tam səmimi deyirəm, razıyam ki, kaş, bu layihə olmayaydı, amma torpaqlarımız indi özümüzdə olaydı…» Bu fikirləri sonda müəllif dilə gətirib. G. Anarqızı layihədə əməyi olan hər kəsə, eləcə də Bank Standartın rəhbərliyinə təşəkkür edib.

İki dildə hazırlanan audio-kitabda yazıçının «Ataya», «Şuşam», «Ağac», «Qadın üzlü şəhər», «Arzu» və «Keçmişə Sarı» hekayələri daxildir.

Sevinc MÜRVƏTQIZI