Kalsium çatışmazlığı tez-tez fərqində olmadan ortaya çıxan və sümük sağlamlığından beyin funksiyalarına qədər bir çox sahəyə mənfi təsir göstərə bilən bir vəziyyətdir. Bu çatışmazlıq ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.

Axşam.az xəbər verir ki, kalsium çatışmazlığının əsas səbəblərindən biri kifayət qədər miqdarda kalsium olan qidaları qəbul etməməkdir. Bundan əlavə, kalsiumun bədən tərəfindən mənimsənilməsini təmin edən D vitamini çatışmazlığı və maqnezium çatışmazlığı da kalsium çatışmazlığının əhəmiyyətli səbəbləridir.

Kalsium çatışmazlığına səbəb olan digər amillər müəyyən dərmanların istifadəsidir. Eyni zamanda, natriumun, yəni duzun və fosforun yüksək qəbulu da oxşar təsir göstərə bilər. Xroniki böyrək xəstəlikləri də bədənə alınan kalsiumu düzgün qəbul edə bilməyərək kalsium çatışmazlığına səbəb ola bilər.

Kalsium çatışmazlığı meydana gəldikdə, ilk simptomlar adətən əzələlərdə görünür. Xüsusilə barmaq uclarında və dodaqlarda uyuşma və kıcolma kimi hisslər yarana bilər. Bundan əlavə, aktiv hərəkət zamanı qollarda və ayaqlarda ağrı, əllərdə, ayaqlarda və ağız ətrafında uyuşma olur.

Kifayət qədər miqdarda kalsium qəbul edilməzsə, bu, dişlərə mənfi təsir göstərə bilər. Dişlər əvvəlki gücünü itirə və daha həssas və kövrək ola bilər ki, bu da boşluqların yaranmasına gətirib çıxarır. Bundan əlavə, çənə sümüyünün əriməsi nəticəsində diş itkisinə səbəb ola biləcək kalsium çatışmazlığı əlamətləri, dişlərini müntəzəm fırçalamayanlarda daha aydın görünə bilər.

Toxumaların canlılığına və hüceyrə sağlamlığına böyük təsir göstərən kalsium bir çox dəriyə qulluq məhsulunda olur. Kifayət qədər kalsium qəbul etməmək dərinin qurumasına səbəb ola bilər və həmçinin saç sağlamlığına mənfi təsir göstərə bilər. Bunun müxtəlif təsirləri ola bilər, o cümlədən ucların dağılması, kövrək və cansız saçlar, hətta saç tökülməsi. Dırnaqların asanlıqla qırılmasına da səbəb ola bilər.

Kalsium beyin funksiyalarının düzgün işləməsində mühüm rol oynayır. Kifayət qədər kalsium qəbul edilmədikdə, başgicəllənmə, unutqanlıq və hətta yaddaş itkisi kimi müxtəlif mənfi təsirlər meydana gələ bilər. Belə simptomlarla qarşılaşdıqda dərhal bir tibb işçisinə müraciət etmək vacibdir.

Osteoporoz, kalsium çatışmazlığı səbəbindən sümüklərin daha kövrək və zəif olması deməkdir. Bu vəziyyət sümüklərin daxili strukturunun pozulması və kalsium itkisi səbəbindən baş verir. Qanda kalsiumun səviyyəsinin azalması orqanizmin sümüklərdən kalsiumu çıxarmasına səbəb olur. Bu proses sümük mineral sıxlığının azalmasına və sümük toxumasının incəlməsinə gətirib çıxarır. Osteopeniya osteoporozun daha yüngül formasıdır və sümük mineral sıxlığının aşağı olduğu, lakin osteoporozdan daha yumşaq olduğu bir vəziyyətə aiddir. Hər iki halda sümüklər zəifləyir, kövrək olur və sınıq riski artır. Kalsium və D vitamini kimi qida maddələrinin kifayət qədər qəbulu sümük sağlamlığını qorumaq və osteoporozun qarşısını almaq üçün vacibdir.

Orqanizmi kalsiumla necə təmin etməli?

Kalsium orqanizm tərəfindən öz-özünə istehsal olunmur, ona görə də kalsiumla zəngin qidalara diqqət yetirmək lazımdır. Kalsiumla zəngin olan bəzi qidaları təqdim edirik:

Süd zəngin kalsium mənbəyidir. Ancaq kalsiumun bədəndə udulması üçün D vitamini ilə birlikdə kalsium istehlak etmək vacibdir.

Laktoza qarşı dözümsüzlüyü olan insanların süd istehlak etməsi ümumiyyətlə mümkün deyil. Bununla belə, alternativ olaraq soya südü kimi variantları etibarlı şəkildə seçə bilərlər. Süd içə bilməyənlər üçün soya südü uyğun bir alternativdir. Bundan əlavə, soya südündə adi süddən fərqli olaraq əlavə protein və D vitamini ola bilər ki, bu da onun qida dəyərini artıra bilər.

Hər gün bir kasa çiy badam istehlak etmək, gündəlik kalsium ehtiyacınızın demək olar ki, yarısını qarşılaya bilərsiniz. Çiy badam istehlakı həm əlavə kalori qəbulunun qarşısını ala, həm də daha sağlam bir seçim təmin edə bilər.

Noxud kalsiumun mühüm bitki mənbəyidir. Tərkibində yüksək bitki zülalı var və həmçinin pəhriz lifi ilə zəngindir. Noxud istehlakı antioksidan təsirləri sayəsində xəstəliklərlə mübarizə aparmağa kömək edə bilər və xüsusilə vegan və ya vegetarian pəhrizdə olan şəxslər üçün kalsium ehtiyaclarını ödəmək üçün yaxşı bir seçimdir. Bir stəkan qaynadılmış noxudda təxminən 100 mq kalsium ola bilər. Bu o deməkdir ki, noxud kalsium qəbulunuzu tamamlamaq üçün sağlam seçim ola bilər.

Küncüt kalsiumla zəngin qidadır. 100 qram küncüt bir yetkinin bütün gündəlik kalsium ehtiyacını ödəyə bilər. Susam toxumlarını yeməklərə, salatlara və digər qidalara əlavə edərək istehlak etmək gündəlik kalsium qəbulunuza əhəmiyyətli töhfə verə bilər. Kalsiumla yanaşı, küncüt toxumlarında maqnezium, fosfor və digər minerallar da var ki, bu da onu qidalandırıcı bir seçim edir.

Bəkməz enerji verməklə yanaşı, yaxşı bir kalsium mənbəyi də ola bilər. Bundan əlavə, tərkibindəki B vitaminləri və maqnezium, xrom, dəmir kimi minerallarla sağlam qidadır. Orta hesabla 1 xörək qaşığı bəkməzdə 40 mq kalsium ola bilər. Bununla belə, bəkməz tərkibində yüksək şəkər olduğu üçün həddindən artıq miqdarda istehlak edilməməlidir. Balanslaşdırılmış pəhriz planına müxtəlif kalsium mənbələrinin daxil edilməsi sağlam kalsium qəbulunu dəstəkləyə bilər.

Əncir ən çox kalsium ehtiva edən qidalardan biridir və hətta bir əncirdə 55 mq kalsium ola bilər. O, həmçinin yüksək miqdarda dəmir, maqnezium, fosfor və B vitaminləri kimi digər vacib qidaları ehtiva edir. Əncir həm təzə, həm də qurudulmuş halda istehlak edilə bilər. Müxtəlif qidaları ehtiva edən bir pəhriz ümumi sağlamlıq və kalsium ehtiyacları üçün vacibdir və əncir bu mövzuda dəyərli töhfə verə bilər.